De relatie tussen darmgezondheid en allergie

Heeft jouw hond last van allergie, van een jeukende huid, van pootjes waarop steeds gekauwd wordt of sopperige, vieze oren? Dan is hij in goed gezelschap!

Allergieën zijn zolangzamerhand één van de meest gestelde diagnoses als het gaat om chronische klachten bij honden. En ze zijn gelijk ook nog eens het meest lastig te behandelen. Geen hond is hetzelfde, elke hond reageert weer anders en daardoor zijn ook de behandelingen iedere keer weer anders. Vaak is er moeilijk een vinger achter te krijgen, waardoor er uiteindelijk niks anders over lijkt te blijven dan immuunonderdrukkers te geven zodat de klachten 'weg' lijken.

De reden dat het allemaal niet zo eenvoudig is, is mede omdat regulier helaas toch nog vaak alleen naar de huid van de hond wordt gekeken en niet naar de oorzaak. Veelal is dit dus alleen symptoombestrijding.

Steeds meer onderzoeken laten zien dat het heel belangrijk is om te kijken naar het microbioom van de hond, de bacteriebevolking dus. Dit systeem bevat miljarden verschillende micro-organismen met goede maar ook slechte bacteriën, voor elk hondenlichaam uniek. Een microbioom in balans zorgt voor een goed immuunsysteem, een goede gezondheid. Omdat het grootste deel van het immuunsysteem zich in de darmen bevindt, is het heel belangrijk dit in goede conditie te houden. Wanneer dit uit balans raakt, heeft dit dus grote invloed op de weerstand en het immuunsysteem.

Laten we dus eens kijken wat de relatie is tussen darmgezondheid bij honden en allergie.

GEZONDHEID BEGINT IN DE DARMEN

Zoals al genoemd is het microbioom een heel belangrijk deel van het lichaam. Het grootste en meest belangrijke deel hiervan bevindt zich in de darmen. Dit microbioom speelt een sleutelrol in de weerstand en immuniteit van jouw hond. Deze complete colonie van goede en slechte bacterieën kan, indien uit balans, zorgen voor gezondheidsproblemen. Op zowel fysiek als mentaal gebied.

Als het microbioom niet gezond is, kan jouw hond ook niet gezond zijn. Dat is ook de reden dat de meest anti-allergie medicatie op lange termijn niet kan werken. Ze beschadigen namelijk de balans in het microbioom. Dit maakt honden op den duur juist gevoeliger voor allergieën en andere autoimmuunklachten.

De bacterieën in het microbioom van jouw hond hebben een aantal heel belangrijk functies:

- Ze helpen bij het aanmaken van belangrijke voedingsstoffen. Ze zijn bijvoorbeeld verantwoordelijk voor het aanmaken van vitamine K en een aantal B-vitaminen.

- Ze helpen bij de opname van de voedingsstoffen. De darmbacterieën helpen vitaminen en andere micronutriënten op te nemen die belangrijk zijn voor de gezondheid van jouw hond.

- Ze reguleren het immuunsysteem. T-cellen zijn een belangrijk deel van het immuunsysteem. Ze kunnen ontstekingen in het lichaam verergeren of verminderen. Als jouw hond nog een pup is, dan helpen de bacterieën in het microbioom de T-cellen te trainen om goede en slechte bacterieën uit elkaar te houden. Op deze manier wordt een goed fundament gelegd voor de toekomst.

- Ze versterken de darmwand. Darmbacterieën produceren vetzuren die de darmwand sterk houden.

Als alles goed verloopt in het microbioom, dan is er niks aan de hand en is jouw hond goed gezond. Maar als de bacteriecolonie uit balans raakt, dan kunnen de slechte bacterieën het lichaam van jouw gaan 'aanvallen'. En dat is waar en wanneer de klachten ontstaan. We hebben het in dit geval over allergie, maar de klachten kunnen op alle gebieden optreden. Spijsvertering, huid, gedrag, noem maar op.

WAT VEROORZAAKT ONBALANS IN HET MICROBIOOM?

- Antiobiotica; een nare bijkomstigheid van antibiotica is dat het niet alleen de slechte bacterieën aanvalt, maar ook de goede. Dit veroorzaakt onbalans, en daarnaast kan het ook nog eens de hele kolonie bacterieën vernielen. Hierdoor kunnen resistente kiemen overblijven die vervolgens weer gaan groeien en uitbreiden.

- NSAID's (Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs), medicatie en chemicaliën.

- Steroïden; deze verhinderen de darmfuncties, onderdrukken het immuunsysteem en kunnen leiden tot een wildgroei van schadelijke bacterieën.

- Vaccinaties; deze verstoren het immuunsysteem en verhinderen de groei van goede bacterieën.

- Stress: stress kan op allerlei manieren ontstaan. Als er sprake is van chronische stress, dan kan dit jouw hond gevoeliger maken voor een microbioom uit balans.

- Voeding: honden die veel bewerkte voeding eten of een voeding die hoog ligt in koolhydraten zal een grote(re) kans hebben op een darmflora uit balans. Koolhydraten, en dan met name die met een hoog glycemische waarde, zijn een heerlijke voedingsbodem voor slechte bacterieën. Ze kunnen zorgen voor een overgroei aan gist en schimmels. Melkproducten, genetisch gemanipuleerd voedsel (GMO), chemische conserveringsmiddelen en kleurstoffen kunnen net zo schadelijk zijn voor het microbioom.

Wanneer de bacterieën in het microbioom uit balans raken, dan kan dit leiden tot dysbiose. En dysbiose op zijn beurt kan allergieën veroorzaken of verergeren, waardoor uiteindelijk een lekkende darm (Leaky Gut) kan ontstaan.

LEAKY GUT

Een leaky gut (lekkende darm) is precies zoals het klinkt. Er ontstaan openingen in de darmwand waardoor de darminhoud weg kan lekken en in de bloedbaan terecht komt. De darmwand raakt geïrriteerd en ontstoken als er dysbiose ontstaat. Deze ontsteking zorgt ervoor dat de enterocyten (de cellen die zich in de darmwand bevinden), uit elkaar komen te liggen. Hierdoor kunnen bacterieën, schimmels en onverteerd voedsel door de darmwand gaan lekken. Onverteerde eiwitten willen we natuurlijk niet in de bloedbaan hebben. Als dit gebeurt, zal het immuunsysteem opschrikken om ze aan te vallen en ze uit te schakelen. Soms lijken deze eiwitten qua structuur op die van het lichaamseigen eiwit. Wanneer dit niet goed uit elkaar kan worden gehouden zal het lichaam op den duur dus ook zijn eigen weefsel gaan aanvallen. Er worden dan antistoffen tegen het eigen lichaam aangemaakt en dat is nu juist de oorzaak van autoimmuunklachten en allergie.

Een lekkende darm kan ook tot gevolg hebben dat bacterieën door de darmwand gaan. Ook neurotoxinen zoals lipopolysacchariden. Je mag die naam snel weer vergeten, maar ga er gerust vanuit dat je deze niet in de bloedbaan van jouw hond wilt hebben. Ze circuleren naar de lever, de nieren, het hart en andere organen waar ze chronische ontstekingen en ziektes kunnen veroorzaken.

SIGNALEN VAN EEN SLECHTE DARMGEZONDHEID BIJ HONDEN

Een minder goede darmgezondheid veroorzaakt niet alleen allergie en overgevoeligheden, maar het kan ook een heel scala aan autoimmuunklachten opwekken, zoals:

- gewrichtsklachten

- schildklierklachten

- hartklachten

- afwijkingen aan het zenuwstelsel en oogklachten

- dikke darm ontsteking

- luchtpijpaandoeningen en slokdarmverlamming

- lever-, galblaas- en alvleesklieraandoeningen

- gedragsklachten (darmen en brein communiceren nauw samen)

Hoe meer het microbioom en zijn balans worden bestudeerd, hoe duidelijker het wordt dat een lekkende darm één van de meest veelbetekenende en tevens vermijdbare aandoeningen is bij honden (en mensen!). Heeft jouw hond een aantal van bovenstaande symptomen of aandoeningen, dan is er heel grote kans dat de darmgezondheid niet in orde is.

NAAR DE WERKELIJKE OORZAAK

Als de allergie bij jouw hond wordt veroorzaakt door een lekkende darm (of in ieder geval een slechte darmgezondheid) dan is het dus nogal kortzichtig (en uiteindelijk ook gevaarlijk) om eventuele huidklachten met antibiotica, prednison of andere chemische middelen te behandelen. Het is eveneens niet zo'n best idee om dan ook maar over te stappen op een zogenaamd 'prescription diet' omdat deze overladen zijn met koolhydraten en chemische conserveringsmiddelen. Dit zal het microbioom alleen maar meer beschadigen en de situatie uiteindelijk verslechteren.

Wil je dus het probleem van de allergie bij jouw hond echt aanpakken, stop dan met behandelen van de huid of de oren, en start met het op orde krijgen van de darmgezondheid.

HOE KUNNEN WE DIT DOEN?

- Stop (indien mogelijk) medicatie en chemische vlooien/tekenmiddelen; vind een goede holistisch dierenarts, natuurgeneeskundige of andere holistisch therapeut die jou kan helpen om jouw hond op natuurlijke wijze te behandelen en daarnaast van de giftige vlooien/tekenmiddelen af helpt. Deze hebben een enorm beschadigende werking op de darmgezondheid.

- Geef geen onnodige vaccinaties; verdiep je in vaccinaties en welke daadwerkelijk nodig zijn om je hond echt te beschermen. Op zich is het niet zo moeilijk: alleen 100% gezonde honden mogen worden gevaccineerd.

- Verminder stress

- Verdiep je in de voeding die jouw hond krijgt; extra groentes, supplementen, verteringsenzymen, enzovoort. Het is mogelijk om eens goed te laten kijken naar de voeding die jouw hond krijgt. Is deze helemaal compleet, voorziet het in alle behoeften, is er een kans dat er tekorten zijn opgetreden? De kans is groot dat je dit niet allemaal precies weet. Geen probleem, wij kunnen dit ook voor je doen. Vraag gerust naar de mogelijkheden voor een voedingsconsult.

Vaak zie ik op social media al snel geroepen worden dat er probiotica gegeven moet worden. Laten we hier alsjeblieft een beetje voorzichtig mee zijn. Als er sprake is van een lekkende darm, dan komen ook de goede bacterieën uit de probiotica in de bloedbaan terecht en dat is niet de plek waar je ze hebben wilt. Klachten kunnen dan verergeren. Probiotica hoort zijn werk in de darmen te doen, maar daarvoor moet de darm dit dan wel kunnen handelen. Overleg altijd eerst met een geschoolde therapeut. Eigenlijk ben ik van mening dat je dit bij allergie of overgevoeligheden altijd zou moeten doen, in plaats van goedbedoelde tips van het internet plukken. Wat heeft jouw hond eraan wanneer je alle adviezen op social media volgt, niets werkt en na weken of zelfs maanden is de situatie nog steeds hetzelfde of misschien wel verergert?

Honden kunnen voedselallergie of overgevoeligheid hebben die zich uit als spijsverteringsklachten. De kernoorzaak blijft een slechte darmgezondheid. Zowel spijsverteringsklachten als allergie kunnen symptomen zijn een darmflora uit balans.

Mocht je dus nogal gefrustreerd raken omdat niks lijkt te werken bij jouw hond met allergie, ga je dan richten op de darmen. Zolang het immuunsysteem in een 'overdrive' zit, zal niks (langdurig) een oplossing bieden. Pak het probleem bij de kern aan.

Zoals al gezegd; voeding is een heel belangrijk onderdeel! Het zal de eerste keer niet zijn dat een dier op meer passende, completere voeding beter functioneert. Voeding is de basis van een goede gezondheid, dus zorg dat je dit op orde hebt.

Vraag je je af of de voeding die jouw hond krijgt passend genoeg is? Neem dan gerust contact op. We kunnen een afspraak maken voor een voedingsconsult, waarbij we alle aspecten meenemen. Niet alleen maar voeding, alles speelt mee: vaccinaties, medicatie, ontwormingen, chemische vlooien/tekenmiddelen, enzovoort. Alles wat van invloed kan zijn op de gezondheid, de weerstand en het immuunsysteem gaan we nalopen en daarop volgt dan een advies. Een advies specifiek voor jouw hond. Want geen hond is hetzelfde, er is op natuurlijk gebied echt heel veel mogelijk. Enige wat je hoeft te doen is de stap zetten en verder kijken dan alleen de buitenkant..